İş hayatını çalışma hayatını ilgilendiren yasalar sessiz sakin meclise gönderiliyor.Bizlerin ve bizden sonra ki çocuklarımızın iş hayatında hak kaybı yaratacak yasa tasarıları konusunda işçi temsilcileri de siyasal partiler de üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmiyor.
Bakın dün itibariyle iş davalarında zorunlu arabuluculuk meclise yasa tasarısı olarak geldi.Bu haliyle imzalanır ve yasallaşırsa çalışma hayatında işçi aleyhine hak kaybı yaratacak maddeler uygulanmaya başlanacaktır.
Yapılan değişiklikler çalışma hayatında neleri değiştirecek?
*Kıdem tazminatı ,kötü niyet tazminatı, ihbar, ayrımcılık tazminatı ve yıllık izin gibi işçinin işverenden talep ettiği tazminatlarda zaman aşımı süresi 10 yıldan 5 yıla düşürülüyor.
* İş Mahkemelerinin sayısı azaltılıyor.İş mahkemelerinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri iş davalarına bakılması öngörülüyor.
*Arabuluculuk müessesine başvurmadan iş mahkemelerinde dava açılamayacak ilk adres arabulucular olacak.Bu konuda iş kazası ve meslek hastalığı için açılan maddi manevi tazminat davalarında arabulucuya başvurma şartı bulunmuyor.
* Arabulucu,görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde işçi işveren ile görüşerek başvuruyu olumlu veya olumsuz sonuçlandıracak.Bu süre zorunlu hallerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilecek.
*Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı duracak ve hak düşürücü sürede işlemeyecektir.
*Tasarıyla 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunda düzenlenen gazeteci ile 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz İş Kanununda düzenlenen gemi adamı işçi olarak kabul edilecek.
*İş Mahkemelerinde , yinedava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulması zorunluluğu da getiriliyor.
* iş sözleşmesi feshedilen işçinin fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurmak zorunluluğu getirilirken, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması halinde ise iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılması zorunluluğu getiriliyor.
İşsizliğin yoğun olduğu ülkemizde işçinin zaten patronla görüşerek alamadığı haklarını arabuluculuk ile çözmesi ancak işçinin yasal haklarının bir kısmından feragat etmesi ile mümkün olabilir.
Arabulucunun ‘’İşçiye davaya gidersen süreç uzayacak ve eline geçecek para da şu an aldığından fazla olmayacak ‘’demesi bile işçinin anlaşması için yeterli olacaktır.Zaten uzun süren davalar ve çözülemeyen sorunlara bir ara kademe daha ekleyerek işçiyi daha fazla zora sokmak dışında bir faydası olabileceğini düşünmüyorum.
Bunun yerine iş mahkemelerinde bilirkişi hakim ve avukatların branşlaşarak bilgi sahibi olması mahkemelerin işlevselliğinin artırılması daha doğru olacaktır.
Sendika temsilcileri kıdem tazminatı ile başlayan ve devam eden yasal değişiklikler de daha fazla işçi lehine hareket etmek zorundadır.
