Napoleon ‘un çok sevdiğim bir sözü vardır.Der ki ‘’Bana iyi analar veriniz, size iyi vatandaşlar vereyim.’’ Oldukça anlamlı bir sözdür.

İnsanoğlunu biçimlendiren ve yeni nesilleri geleceğe hazırlayan kadınlardır. Kadın her açıdan kendini güvende hissettiğinde verimli olur evine ve topluma yararı dokunur. Geçtiğimiz Pazar anneler günüydü. Bana göre tüm kadınlar evlatları olsun olmasın anadır. Bu duyguyla doğarlar, anaçlık ruhlarında vardır. Geçen zaman içerisinde kimisi bu duyguyu besler kimisi ise yok eder. Ama sonuçta tüm kadınlar annedir. Tüm annelerimizin anneler günü kutlu olsun.

Yaşamımızın her bölümünde, var olan kadınlarımızın , annelerimizin sosyal güvenlik açısından haklarını güncel yapılan değişiklikleri  anneler günü vesilesi ile hatırlayalım.

 Kadın çalışanlar,  hamile olduklarını  sağlık raporuyla tespit ettirdikten sonra vardiya ile bile olsa  doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar.Doğum yaptıktan sonra ki  bir yıl boyunca gece çalıştırılması da yasaktır.Doğumdan bir yıl sonra da sağlık açısından sakıncalı olduğunun sağlık raporu ile belirlenmesi halinde de  gece çalıştırılamaz. 

Yine hamile veya emziren kadınlar  günde yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz.

Emziren çalışanların, doğum izninin bitiminde ve işe başlamalarından önce, çalışmalarına engel durumları olup olmadığının raporla belirlenmesi gerekir. Çalışmasının sakıncalı olduğu doktor raporu ile belirlenen çalışan, raporda belirtilen süre için de  çalıştırılamaz.

Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta daha süre eklenir.

Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.

Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır.

Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık  izni kullandırılır.

 

İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir.

Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.

Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.

Doğum yapan işçinin doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde;

*Birinci doğumda 60 gün,

*İkinci doğumda 120 gün,

*Sonraki doğumlarda ise 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğum halinde bu sürelere her bir çocuk için  30  gün daha eklenir.

Çocuğun engelli doğması halinde bu süre 360 gün olarak uygulanır.Bu haktan yararlanılan süre içerisinde günlük 1,5 saatlik süt iznine ilişkin hak kullanılamaz.

Doğum sonrası izinlerin bitiminden sonra ilköğretim çağına kadar  ebeveynlerden biri kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir. Ebeveynlerden birinin çalışmaması halinde, çalışan eş kısmi süreli çalışma talebinde bulunamaz.

 Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferiden evlat edinenler de çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten itibaren bu haktan faydalanır.

Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadınların erken emeklilik imkanı bulunuyor. Bu durumdaki kadınların 1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her yıla 90 gün prim ekleniyor. Emeklilik yaşı da her prim ödenen 360 gün için 90 gün  erkene çekiliyor. 1 Ekim 2008'den itibaren prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş sınırlarından indiriliyor.

Sigortalı olduktan sonra doğum yapan anneler, 3 çocuğa kadar çalışmadıkları süreleri borçlanma yapabiliyorlar. Buna göre 3 çocuk için doğum borçlanması yapan anneler çalışmadıkları doğum sonrasına ilişkin bu süreler için 2 bin 160 gün, yani 6 yıl prim kazanabiliyor. Ancak borçlanılacak sürelerde annenin çalışmamış, yani adına prim ödenmemiş olması ve çocuğun yaşaması şartı var. Her çocuk için 2 yıl yani, 720 prim günü kazanılıyor.Bu yılın sonuna kadar doğum borçlanması için günlük 19 TL den ödeme yapılabiliyor.

Sosyal Güvenlik de kadına ne kadar fazla pozitif ayrımcılık yapılıp kadınların iş hayatına katılımı desteklenirse o kadar fazla kadınımız annemiz çalışma hayatında yerini alır.

Unutmayalım anne ,  beş kişi için yalnızca dört dilim pasta olduğunu fark ettiği anda ,pastadan nefret ettiğini duyuran ilk kişidir.(Tenneva Jordan )

Sağlıcakla Kalın

DİLEK ETE

 

www.dilekete.com