Aylık talebinde bulunan isteğe bağlı sigortalıların talep tarihi itibariyle emeklilik şartlarını taşımaları halinde prim borçları da yoksa isteğe bağlı sigortalılıkları sona erdirilir.

İsteğe bağlı prim ödeyen sigortalıların emeklilik başvuru tarihi itibariyle prim borçlarının olmaması gerekir. Borçlarının olması halinde emeklilik başvurusu sırasında veya sonrasında ek dilekçe vermedikleri takdirde prim borcunun ödeneceği tarihe kadar sigortalılıkları devam ettirilir. Sigortalılıklarının sonlandırılması istediklerinde ödeme yapılan son prim günü dikkate alınarak emeklilik şartları değerlendirilir. (2019/9 Sayılı Genelge) Emeklilik talebi borçların ödendiği tarih itibariyle geçerli sayılır.

Emekli Aylık talebinde bulunan isteğe bağlı sigortalı prim ödemeyeceğini yazılı olarak beyan etse dahi emeklilik için yeterli süresi olmadığı tespit edilirse prim ödemeyeceğine dair verdiği  dilekçe geçersiz kabul edilir ve isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilir.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI İKAMETİ YURT DIŞINA TAŞIRSA

Türkiye ‘de ikamet etmekte iken ikametini Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanan ülkelerden birine taşıyan ve Kimlik paylaşım sisteminde tespit edilen isteğe bağlı sigortalının ikametini yurt dışına taşıdığı tarihten itibaren sigortalılığı sonlandırılır. Tekrar ikametini Türkiye ‘ye aldığında yeniden başvuru yapması gerekir.Sosyal Güvenlik sözleşmesi imzalanan FRANSA,İNGİLTERE,İSVEÇ VE İSVİÇRE ye ikametini aldıranlar isteğe bağlı prim ödemeye devam edebilirler.

Uluslararası Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden birine ikametini aldıran isteğe bağlı sigortalının aksine bir talebi olmadığı müddetçe isteğe bağlı sigortalılığı devam ettirilir.(19/06/2020 tarihli ve 2020/21 sayılı Genelge)

İSTEĞE BAĞLI SİGORTA ÖDERKEN VEFAT EDİLİRSE

Ölen sigortalının prim borcu bulunmaması halinde isteğe bağlı sigortalılık ölüm tarihi itibariyle sona erdirilir.Ölen sigortalının prim borcunun bulunması halinde borcun hak sahiplerince 12 ay içinde gecikme ceza ve faizi ile ödenmesi halinde isteğe bağlı sigortalılık  yine ölüm tarihi itibariyle yine sonlandırılır.Prim borcu ödenmezse primi ödenmiş ayın sonu itibariyle isteğe bağlı sigortalılık sonlandırılır.

Mahkemece gaipliğine karar verilen sigortalı içinde sigortalı vefat etmiş gibi işlem yapılır.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTAILIĞIN ZORUNLU SİGORTALILIKLA ÇAKIŞMASI

Ay içerisinde 30 günden az çalışanlar hariç olmak üzere zorunlu sigortalı olarak adına prim yatırılan sigortalılar isteğe bağlı sigortalı olamazlar.

Zorunlu sigortalı iken isteğe bağlı sigortalı olmak için dilekçe veren ve zorunlu sigortalı olduğu tespit edilemediği için isteğe bağlı prim için tescil yapılan sigortalının zorunlu sigortalılığı sona erdiğinde isteğe bağlı sigortalılığı başlayacaktır.

İsteğe Bağlı Sigortalılık ile zorunlu sigortalılık sürelerinin çakışması halinde zorunlu sigortalılık süresi geçeri olacak , tahsil edilen isteğe bağlı prim tutarı sigortalının talebi halinde iade edilecektir.

5510 SAYILI KANUN ÖNCESİ İSTEĞE BAĞLI PRİM ÖDEYEN SİGORTALILAR

506 Sayılı Kanunun mülga 85.maddesi gereğince 2008 yılı Temmuz -Ağustos-Eylül ayı primini ödemeyen sigortalılar ile bu tarihten önce ödenebilir nitelikte olan (3 ay ard arda prim ödememe kapsamına girmeyen ) isteğe bağlı sigorta primleri için 1/10/2008 tarihi itibariyle üç ay ardarda  prim ödememe şartı ile 12 aylık sorgulama süresi şartı aranmaz.

506 Sayılı Kanunun mülga 85 inci maddesine göre isteğe bağlı sigortalı olanların Ekim 2008 öncesi sigortalılık sürelerinin 4a bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak sayılması ve bu süreye ilişkin prim borçlarını 1/10/2008 sonrasında da ödeme imkanı bulunduğundan bu tarihten sonra da ödense 4a kapsamında değerlendirilir.(Mülga ,24/04/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge)

1/05/2003-30/09/2008 tarihleri arasında 506 sayılı Kanunun mülga 85 inci maddesine göre isteğe bağlı sigortaya müracaat edip 1080 gün şartını yerine getirmediği halde sigortalılığı devam ettirilen ya da toptan ödeme yaptıktan sonra bu hizmetini ihya etmeyip isteğe bağlı sigortalılığı devam ettirilen sigortalılardan primleri iade edilmeyenlerin 1080 gün şartını yerine getirip getirmediğine bakılmaksızın sigortalılıkları devam ettirilir.

AY İÇİNDE 30 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLARIN İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIKLARI

5510 Sayılı Kanunun 50 nci maddesi ile ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanlar isteğe bağlı ödemeye müracaat etmeleri halinde kalan sürelerini isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek 30 güne tamamlayabilirler.

6111 sayılı Kanunla , 5510 Sayılı Kanunun 51 inci maddesinde yapılan değişiklik ile ay içinde 30 günden az çalışan sigortalıların isteğe bağlı sigortalılık statüleri 25/02/2011 tarihinden itibaren 4a kapsamında sayılır.(19/06/2020 tarihli ve 2020/21 sayılı Genelge)

4857 Sayılı Kanuna göre kısmı süreli çalışıp ayrıca isteğe bağlı sigortaya müracaat edenlerden %32 ,bunlardan işsizlik sigortası ödemek isteyenlerden ise ayrıca sigortalı ve işveren hissesi dahil %3 oranında işsizlik sigortası primi olmak üzere toplam %35 oranında prim alınır.Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmamış ülkelere çalışmak üzere götürülen işçilerden %20 oranında isteğe bağlı sigorta primi tahsil edilir.

İsteğe Bağlı sigortaya yapılacak müracaatlarda aylık prim ve hizmet belgesindeki eksik gün nedeni 06(Kısmi İstihdam ) 07(Puantaj Kayıtları ),17 (Ev Hizmetleri) ,12( birden fazla işveren ) , 13(Diğer) olanlar bu süreler için isteğe bağlı prim ödeyebilir.(11/12/2014 tarihli ve 2014/32 Sayılı Genelge)

Türk işçileri çalıştıran işverenler için prime esas kazancın üst sınırı 1/10/2014 tarihinden itibaren asgari ücretin 3 katı olarak belirlenmiştir.İşverenler sigortalıların kısa vade ve genel sağlık sigortası primlerini bu tutar üzerinden ödeyeceklerdir.İsteğe bağlı sigorta primleri sigortalıların kendileri tarafından ödenirse asgari ücretle 6.5 kat arasında beyan ettikleri tutar üzerinden isteğe bağlı sigorta primi ödeyeceklerdir.

İsteğe Bağlı Sigortalıların primlerinin ödenmesinde ayrıntılar bir sonraki makalemizde yer almaktadır.

Dilek Ete

www.dilekete.co