Basında görev yapanlar5953 sayılı Basın İş Kanununa tabi olarak çalışırlar.Türkiye’de yayınlanan gazetelerde ,fotoğraf ajanslarında çalışan ve  İş Kanunu  ‘nda yer  alan işçi tanımı dışında kalan kişiler ile bunların işverenleri hakkında Basın İş Kanunu uygulanır. Basın da ücret karşılığı çalışanlar yani gazeteciler Basın İş Kanunu hükümleri çerçevesinde çalışma hayatlarını ve emeklilik şartlarını belirlerler.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Basın çalışanları emeklilik sürelerinin hesabında yıpranma payından faydalandırılarak emeklilik süreleri hesaplanırdı. Basın çalışanlarına sağlanan bu hak 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1/10/2008 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırıldı. 
Yapılan bu haksız düzenleme kısmen de olsa 6385 sayılı Kanun ile 10/1/2013 tarihinde tekrar yıpranma hakkı olarak Basın çalışanlarına verildi. Böylece basın çalışanlarına emeklilik sürelerini hesaplarken yeniden  yıpranma hakkı dikkate alınarak hesaplama yapılmaya başlandı.Tam her şey düzenlendi derken bu defa da basın kartı olan ve olmayan basın çalışanları için Sosyal Güvenlik Kurumu farklı uygulama yapacağını duyurdu.
Sosyal Güvenlik Kurumu Basın çalışanları için emeklilik şartlarını belirlerken diğer sigortalılardan farklı bir hesaplama yapar. Basın çalışanları için Fiili Hizmet Zammı vardır ve emeklilik şartlarında ciddi değişikliklere neden olur.Basın çalışanları yıpranmalı olarak yani fiili olarak gazetecilik mesleğini yaptıkları her 360 güne 90 gün fiili hizmet zammı alırlar.
Fiili Hizmet Süresi zammı , 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun mülga 32 ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Genel Sağlık Sigortası Kanunun 40.maddesine göre fiili hizmet sürelerine eklenen sürelerdir. Yıpranma payı olarak da mevzuatımızda geçer. Her meslek grubu için Kanunla düzenlenen Fiili Hizmet Süresi zamları farklıdır.Fiili Hizmet Süresi zamları (FHZ) emeklilik tarihini öne çektiği gibi ,emeklilik aylıklarını da artırır.Bu nedenle emeklilik için mutlaka dikkate alınması gerekir.
Fiili Hizmet Süresi zammından faydalanan meslek gruplarının fiilen yıpranmalı işte çalışmadığı günler için Fiili Hizmet Süresi zammı verilmez. Yıpranmalı işte çalışılmadığı işin getirdiği risklere maruz kalınmadığı günler, tatil günleri , ücretsiz izin süreleri , eğitim sürelerinde fiili hizmet süresi zammından söz edilemez. 
Gazetecilerin emeklilik prim günü, yaş ve sigortalılık süresi hesabı yapılırken dikkate alınması gereken tarihler vardır.Öncelikle 1/10/2008 ile 1/02/2013 tarihleri arasında Basın çalışanlarına Fiili Hizmet Süresi hakkı verilmedi.Bu tarih aralığında Gazeteci olarak görev alanlar fakat yıpranmadan faydalanamayanlar için 6385 Sayılı Kanun ile yıpranmadan yararlanmak istiyorlarsa ödeme yaparak (bir nevi borçlanma) bu süreler için yıpranma alabilecekleri söylendi.
Şimdi Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurduğunuz da bu sürelerin parasını ödemek istiyorum deseniz de size bu süreleri vermiyorlar.1/02/2013 tarihinde altı ay içinde başvursaydın bu süreleri alabilirdin diyorlar. Sanki herkes her gün uyanıp acaba hangi Sosyal Güvenlik Hakkım elimden alındı diye Kanun takip ediyor.Bir meslek grubunun emeklilik şartlarında esaslı değişiklik yapıyorsun ve bunu ilgili meslek grubuna duyurmuyorsun.Ödeme yapması için (elinden aldığın hakkı da geri vermek için)  kısıtlı bir süre ve ödeme imkanı veriyorsun. Emeklilik şartlarının vatandaş aleyhine sürekli değiştiği başka ülkeler var mı ?Sanmıyorum. Sosyal Güvenlik Kurumunda sürekli bir yap boz durumu söz konusu , önce değişiklik yapıp sonra geri adım atıyorlar. Halbuki  Emeklilik sistemi her yıl değişiklik yapılacak bir sistem olmamalıdır.
Gazetecilerin emeklilik hesapları da çoğunlukla hatalı yapılıyor.Bir sürü gazeteci biliyorum emeklilik süresi dolmasına rağmen Sosyal Güvenlik Kurumu ret ettiği için emekli aylığı alamamış.Bu nedenle Gazetecilerin emeklilik hesabını adım adım tekrar yazmakta yarar görüyorum.
Gazetecilerin Emeklilik hesabını yaparken;

1)Tüm hizmet dökümünüzü E-Devlet üzerinden Barkodlu Hizmet dökümü alarak işleme başlayın.
2)İlk sigortalı çalışmaya başladığınız tarihe göre SSK (4a) kapsamında emeklilik şartlarınızı prim gün, yaş ve sigortalılık süresi olarak bir kenara not alın.
3)Hizmet dökümünüz de 23/05/2002 tarihine kadar  2A ,3A , 32A kodları ile adınıza prim yatan yıpranmalı hizmet gün sayılarınızı  toplayın.
4)23/05/2002 tarihine kadar yatan yıpranmalı toplam gün sayınızın dörtte birini hesaplayın. Çıkan gün sayısı sizin Fiili Hizmet Zammı ‘nızdır.Bu Fiili Hizmet Süresi zammı (FHZ) Emeklilik şartlarınızı belirleyecek ilk kriterdir.
5)İlk Sigortalı çalışmaya başladığınız SSK (4a) kapsamında 2.satırda bahsettiğim emeklilik şartlarınızı belirleyen tarihten  23/05/2002 tarihine kadar olan FHZ süresi kadar geriye gidin.Örneğin 24/12/1992  tarihli ilk sigorta girişiniz varsa erkek sigortalı iseniz SSK kapsamında  emeklilik şartınız 25 yıl sigortalılık 54 yaş 5675 gün olacaktır. 23/05/2002 tarihine kadar toplam FHZ süreniz 100 gün ise bu durumda FHZ kadar geri geldiğinizde sigorta başlangıcınız 14/9/1992 olur emeklilik şartlarınızda 25 yıl sigortalılık 53 yaş 5600 gün olarak lehinize değişir.
6) Bundan sonra ki adım ise toplam yıpranmalı çalıştığınız sürenin hesabını yapmanızdır. Bulduğunuz toplam FHZ gün sayısının  dörtte birini ikinci bulduğunuz sigorta emeklilik şartlarınızdaki emeklilik yaşınızdan düşmeniz gerekmektedir. Bulduğunuz yaş emekli olacağınız yaşdır.
Burada dikkat edeceğimiz bir diğer unsur.1/102008 sonrası FHZ süresinin tamamı yaş dan düşülürken 2008 sonrası FHZ süresinin yarısı yaş şartınızdan düşmektedir. 2008 sonrası yaş dan düşülecek süre de 3 yılı geçemez.Bu şartlar 2008 öncesi FHZ süreleri hesabı için geçerli değildir.1/10/2008 sonrası FHZ gün sayısının tamamı yaş dan düşer.
7)Toplam FHZ gün sayısı kadar emeklilik prim gün sayınızda artar.Bu özellikle emekli aylık hesabınız için önemlidir.En basit anlatımıyla prim gün sayınıza eklenen her 360 güne Aylık Bağlama Oranınız bir puan artar.
8)1/10/2008 öncesi Basın Çalışanı olarak çalışanlarda en az 3600 gün yıpranmalı çalışmış olmanız gerekir söylemi de geçeri değildir.Ekim 2008 sonrası çalışanların yıpranmalı işte en az fiili on yıl çalışma zorunluluğu 2008 öncesi çalışmaya başlayanlar için geçerli değildir.

Biliyorsunuz 14/02/2020 tarihli ve 31039 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 25/12/2019 Tarihli 2019/98 sayılı Anayasa Mahkemesi Kararı ile Basın Çalışanları için önemli bir karar verildi. Anayasa Mahkemesi kararına göre, sadece Basın Kartı olanların Fiili Hizmet Zammından faydalanacağının kanunla belirlenebilmesi için basın kartı alma şartlarının da kanunla belirlenmesi gerektiği aksi takdirde bunun Sosyal Güvenlik Hakkının sınırlanması olarak kabul edileceği karara bağlandı.Yani yasal düzenleme yapılmadan yönetmelikle FHZ sürelerini sadece Basın Kartı olanlara verilmesi Kanunen geçerli değildir denildi. Basın kartı alma şartları aslında Devlet Memuru olma şartları ile hemen hemen aynı şartları taşıyor.Basın kartı almış veya almamış tüm fiilen çalışan gazetecilerin yıpranma hakkından faydalanması gerekiyor. Çünkü Gazeteciler toplumsal olaylar, doğal afetler, savaşlar aklınıza gelebilecek tüm zor koşullarda zaman, yer mekan ayrımı yapmadan  görev yapıyor.
Basın çalışanları veya başka meslek grupları Sosyal Güvenlik Haklarımız doğumdan ölüme kadar hatta sonrasında geride kalan yakınlarımız için sürekli bizimle lütfen sahip çıkalım.Elimizden alınan haklar bazen Emeklilikte Yaşa Takılanlar(EYT) bazen staj mağdurları, bazen emekli aylık mağdurları olarak karşımıza çıkıyor.Sonuç değişmiyor kaybeden sürekli vatandaş oluyor.
Sağlıcakla Kalın
Dilek Ete 
www.dilekete.com